Konstytucja Biznesu
W styczniu Sejm uchwalił tzw. Konstytucję Biznesu, czyli pakiet ustaw dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. Reforma ma modyfikować relacje przedsiębiorców z urzędami oraz zasady i obowiązki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej zastąpi ustawa Prawo przedsiębiorców. Do końca roku mają być uchwalone kolejne akty prawne dotyczące działalności gospodarczej. Pakiet ustaw opuszcza właśnie Senat po poprawkach.
W zakres Konstytucji Biznesu weszły między innymi:
- Ustawa Prawo przedsiębiorców
- Ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców
- Ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy
- Ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- Ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw
- Ustawa Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców
- oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej.
Zgodnie z intencją ustawodawcy, wprowadzone rozwiązania prawne mają na celu ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej na terenie RP oraz zachęcić młodsze pokolenia obywateli do rozpoczynania własnej działalności gospodarczej. Najważniejszą ustawą pakietu z punktu widzenia biznesu w Polsce wydaje sie być ustawa Prawo przedsiębiorców, która zastąpi obowiązującą ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Konstytucja Biznesu ma obowiązywać od kwietnia.
KONSTYTUCJA BIZNESU: ZMIANY I UDOGODNIENIA
Ulga na start i inne udogodnienia
Dla początkujących przedsiębiorców przewidziano w ustawie tzw. „ulgę na start”. Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 przedsiębiorca, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy, lub podejmuje ją ponownie po upływie 60 dni od dnia jej zawieszenia bądź zakończenia, nie ma obowiązku płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności – może zrezygnować z ubezpieczenia w tym okresie. Ponadto ustawa zapewni możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej tym przedsiębiorcom, których przychody z działalności gospodarczej nie przekroczą 50 proc. minimalnego wynagrodzenia określonego w odrębnych przepisach.
Ważną zmianą ma być możliwość zawieszenia działalności dla przedsiębiorców zatrudniających osoby na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym – do tej pory nie mieli takiej możliwości. W planach jest również rozwinięcie rządowego portalu informacyjnego, który ma udostępniać przedsiębiorcom szereg nowych funkcjonalności (np. przypomnienie sms o upływających terminach urzędowych).
Wygaszanie REGON
Od momentu wejścia w życie Ustawy Prawo przedsiębiorców nie będzie obowiązku posługiwania się przez przedsiębiorców przed urzędami numerem REGON, a ich identyfikacja będzie następować na podstawie numeru NIP. Przedsiębiorcy będą się również posługiwać numerem NIP w obrocie prawnym i gospodarczym.
Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców
Kolejną zmianą jest wprowadzenie instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Jego zadaniem ma być strzeżenie praw mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, a przede wszystkim poszanowania zasady wolności działalności gospodarczej, zasady pogłębiania zaufania przedsiębiorców do władzy publicznej, bezstronności i równego traktowania. Rzecznik ma między innymi móc zobowiązywać organy centralne do wydawania interpretacji i wytycznych stosowania obowiązujących przepisów. Interpretacje te mają być wiążące dla organów kontrolnych.
Konstytucja Biznesu ma wejść w życie po 30 dniach od ogłoszenia (poprawka senacka, początkowo zakładano okres od 1 do 31 marca).
ZASADY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
CO NIE JEST PRAWEM ZABRONIONE, JEST DOZWOLONE: przedsiębiorca ma móc podejmować wszelkie działania z wyjątkiem tych, które są zabronione przez określone przepisy. Ponadto, zgodnie z ZASADĄ DOMNIEMANIA UCZCIWOŚCI PRZEDSIĘBIORCY, organy władzy publicznej będą obowiązane zakładać, że przedsiębiorca działa zgodnie z prawem, dopóki niezgodność nie zostanie udowodniona. W postępowaniach przed organem władzy publicznej o nałożenie na podmiot obowiązku, ograniczenie lub odebranie uprawnienia, niedające się usunąć wątpliwości co do okoliczności faktycznych będą rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy, jeżeli nie sprzeciwiają się temu sporne interesy stron lub osób trzecich, na które wynik postępowania ma bezpośredni wpływ. W przypadku niedających się usunąć wątpliwości co do normy prawnej – należy je rozstrzygać na korzyść przedsiębiorcy.
ZASADA WOLNOŚCI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ I RÓWNOŚCI PRZEDSIĘBIORCÓW: oznacza swobodę podejmowania decyzji o rozpoczęciu, wykonywaniu oraz zakończeniu działalności gospodarczej, w tym swobodę wyboru formy organizacyjno-prawnej działalności, swobodę umów czy swobodę w decydowaniu o przedmiocie prowadzonej działalności.
ZASADA UCZCIWEJ KONKURENCJI I POSZANOWANIA DOBRYCH OBYCZAJÓW ORAZ SŁUSZNYCH INTERESÓW PRZEDSIĘBIORCÓW I KONSUMENTÓW, a także POSZANOWANIA I OCHRONY PRAW I WOLNOŚCI CZŁOWIEKA nakazuje z kolei powstrzymywanie się od takich działań w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, które są niezgodne z prawem lub dobrymi obyczajami, które zagrażają lub naruszają interesy innych przedsiębiorców bądź klientów, lub naruszają prawa i wolności człowieka.
ZASADA POGŁĘBIANIA ZAUFANIA, PROPORCJONALNOŚĆI, BEZSTRONNOŚCI I RÓWNEGO TRAKTOWANIA ma regulować postępowanie organów władzy publicznej. Mają one postępować w sposób budzący zaufanie przedsiębiorców do władzy publicznej, tj. w taki sposób, aby przedsiębiorca nie był narażony na nieoczekiwane skutki prawne działań organu, a w szczególności na takie skutki, których nie mógł przewidzieć podczas podejmowania określonych działań w obrocie gospodarczym. Proporcjonalność oznacza, że organy władzy publicznej mogą podejmować wyłącznie działania konieczne do osiągnięcia zamierzonego celu. Bezstronności i równe traktowanie oznacza natomiast, że organy władzy publicznej mają obowiązek jednakowego traktowania wszystkich podmiotów prawa, w zakresie, w jakim podmioty te posiadają określone cechy w równym stopniu.
W celu zwiększenia samodyscypliny funkcjonariuszy publicznych wprowadzono ZASADĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI URZĘDNIKÓW ZA NARUSZENIE PRAWA, jej zakres mają jednak regulować odrębne przepisy. Dość nieprecyzyjnie sformułowana została natomiast ZASADA PEWNOŚCI PRAWA, zgodnie z którą organ władzy publicznej nie odstępuje od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w jednakowym stanie faktycznym i prawnym, bez uzasadnionej przyczyny. Mogą się bowiem pojawić spory o to jaką przyczynę należy uznać za uzasadnioną. Być może wątpliwości pomoże rozwiać ZASADA UDZIELANIA INFORMACJI, która nakłada na organy władzy publicznej obowiązek udzielania przedsiębiorcom informacji o warunkach podejmowania, prowadzenia oraz zakończenia działalności gospodarczej.